Họ và tên: Nguyễn Văn Tố

Ngày sinh: 05/6/1889

Ngày mất: 7/10/1947

Quê quán: Hà Đông (nay thuộc Hà Nội)

TÓM TẮT QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC

- Thuở nhỏ ông học chữ Hán, sau sang Pháp học đỗ bằng Thành Chung (Trung học). Về nước ông làm việc tại trường Viễn Đông Bác Cổ Hà Nội, chuyên về văn học cổ Việt Nam. Ông từng làm Hội trưởng hội Trí Tri, Hội truyền bá chữ Quốc ngữ trước năm 1945.

- Sau Cách mạng tháng Tám, ông giữ chức Bộ trưởng Cứu tế Xã hội trong chính phủ lâm thời. Ông là Đại biểu Quốc hội, Trưởng ban thường trực Quốc hội khóa I,Quốc vụ khanh trong Chính phủ Liên hiệp quốc dân.

- Sau ngày toàn quốc kháng chiến (ngày 19 tháng 12 năm 1946, ông cùng Chính phủ rút lên Việt Bắc tiếp tục kháng chiến chống Pháp. Ngày 7 tháng 10 năm 1947, trong 1 cuộc tấn công chớp nhoáng của quân đội Pháp vào chiến khu trong chiến dịch Việt Bắc, ông bị bắt, bị tra khảo và bị giết tại Bắc Cạn.

- Nguyễn Văn Tố nghiên cứu các vấn đề văn hóa, văn học, lịch sử; ông viết bài bằng tiếng Việt, tiếng Pháp, đăng trên tạp chí của Viện Viễn Đông Bác Cổ (BEFEO), của Hội Trí tri (“Kỉ yếu của Hội Trí tri Bắc Kỳ”), “Tập san Trí tri”, “Đông Thanh”, “Tương lai Bắc Kỳ”, “Tri Tân”. Nhiều công trình khảo cứu sử học (“Đại Nam dật sử”, “Sử ta so với sử Tàu”, “Có nhà tiền Lý không?”, “Những ông nghè triều Lê”, “Đồ thờ của ta”, “Vết tích thành Đại La”, …), khảo cứu văn học sử và văn bản học (“Việt Nam văn học sử”, Bàn qua về “Việt Nam thi văn hợp tuyển”, “Hạnh thục ca”, “Tài liệu để đính chính những bài văn cổ”, “Tra nghĩa chữ Nho”, …) đã gây được tiếng vang rộng lớn. Ông thực sự là một chiến sĩ yêu nước chân chính, uyên bác, có những cống hiến xuất sắc cho nền văn hiến dân tộc nửa đầu thế kỷ XX.

- Tên ông được đặt cho 1 trường ở Khu 9 Nam Bộ trong những năm kháng chiến chống Pháp (1946 - 1954). Trường Nguyễn Văn Tố rất nổi tiếng vì đã có công đào tạo nhiều nhân tài cho đất nước. Nhiều cán bộ lãnh đạo Nhà nước Việt Nam hiện nay có xuất thân từ trường này.

- Ngày nay còn có nhiều ngôi trường mang tên ông tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh.