Trương Minh Tuấn
Vụ trưởng, Cơ quan Thường trực của Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương tại Thành phố Đà Nẵng

Trong thời đại ngày nay, vai trò của báo chí trong đời sống xã hội ngày càng tăng lên. Báo chí, phát thanh và truyền hình đã trở thành những công cụ hết sức quan trọng của sự nghiệp đổi mới. 
Báo chí là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hoá, là công cụ thông tin nhanh nhất, phổ cập nhất, là phương tiện thường xuyên tiếp xúc với nhân dân và giải quyết những vấn đề mới do cuộc sống đang đặt ra; đấu tranh hàng ngày, hàng giờ chống lại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, đấu tranh với các khuynh hướng lệch lạc trên mặt trận tư tưởng-văn hoá, góp phần quan trọng tổ chức phát động các phòng thi đua cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng chỉ rõ : "Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ". Đó là vinh dự lớn lao, đồng thời cũng là trách nhiệm nặng nề của người làm báo. 
Trong sự nghiệp đổi mới, báo chí ngày càng làm tốt hơn chức năng là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân, góp phần kiến tạo bầu không khí dân chủ trong đời sống xã hội. báo chí đã góp phần vào sự nghiệp nâng cao dân trí, bảo vệ và phát huy truyền thống tốt đẹp, bản sắc văn hóa dân tộc, đấu tranh chống lại các hiện tượng tiêu cực trong xã hội, góp phần giữ vững ổn định chính trị và thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước. 
Báo chí cũng đã có những đóng góp quan trọng vào công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, hình thành và từng bước hoàn chỉnh lý luận của sự nghiệp đổi mới, khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta. 
Thực tế hơn 16 năm qua cho thấy, cơ chế thị trường tạo ra một môi trường năng động thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của báo chí. Không ít tờ báo đã bắt đầu thích nghi với điều kiện mới, đội ngũ những người làm báo ngày càng chủ động hơn trong việc không ngừng cải tiến tờ báo để đáp ứng người đọc, người nghe, người xem. 
Là một Nhà cách mạng vĩ đại, Nhà văn hoá lớn, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là một Nhà báo lớn ; hơn ai hết, Người đã chỉ rất rõ vai trò và nhiệm vụ của báo chí cách mạng: "Báo của Đảng có nhiệm vụ làm cho tư tưởng và hành động thông suốt và thống nhất... Tờ báo Đảng là như những lớp huấn luyện giản đơn, thiết thực và rộng khắp. Nó dạy bảo chúng ta những điều cần biết làm về tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo và công tác. Hàng ngày nó giúp nâng cao trình độ chính trị và năng suất công tác của chúng ta". 
Xác định vai trò và nhiệm vụ của báo chí là vấn đề quan trọng, song có lẽ vấn đề quan trọng hơn cả là làm sao để cho báo chí phát huy tốt tác dụng của mình, trước hết làm sao để báo chí thực sự đến được với đội ngũ cán bộ, đảng viên để góp phần trong việc nâng cao trình độ nhận thức và năng lực lãnh đạo; những thông tin thiết thực, bổ ích của báo chí cung cấp được vận dụng trong thực tiễn công tác. Vì vậy, đọc báo và làm theo báo Đảng là một yêu cầu rất quan trọng, phải coi đây là một nhiệm vụ của cán bộ, đảng viên. Phải làm sao cho việc đọc báo trở thành nhu cầu không thể thiếu được của mọi thành viên trong xã hội. 
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhắc nhở : "Nếu ai cắm đầu làm việc, mà không xem, không nghiên cứu báo Đảng, thì khác nào nhắm mắt đi đêm, nhất định sẽ lúng túng, vấp váp, hỏng việc. 
Vì vậy, cán bộ trong Đảng và ngoài Đảng, toàn thể đảng viên và cốt cán, cần phải xem báo Đảng". 
Là tấm gương mẫu mực trong phong cách "lời nói đi đôi với việc làm", mặc dù bận trăm công, nghìn việc, nhưng hàng ngày Người vẫn thu xếp thời gian hợp lý để nghiên cứu báo chí, quan tâm sát sao đến từng địa phương, đơn vị, đến từng con người để chăm sóc, động viên hoặc nhắc nhở. 
Học tập tác phong của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhiều đồng chí cán bộ lãnh đạo của Đảng và Nhà nước ta hiện nay, nhiều cán bộ chủ chốt của các địa phương cũng thường xuyên đọc sách, báo và sử dụng sách, báo như một trong những phương tiện không thể thiếu được để thu thập thông tin, chỉ đạo công việc hàng ngày. 
Với vai trò của báo chí và việc đọc báo Đảng cực kỳ quan trọng như vậy, tiếc rằng trong những năm gần đây, việc đọc và làm theo báo Đảng, nhất là báo của Đảng bộ địa phương đang có chiều hướng giảm đi nhiều. Không ít cán bộ, đảng viên chưa có thói quen trong việc đọc báo hàng ngày, xu hướng thích "ăn sẵn" (chủ yếu qua xem truyền hình, nhưng lại chỉ xem các chương trình phim truyện) đang khá phổ biến. Xu hướng thích "ăn sẵn" thông tin còn xuất hiện ở một số đồng chí cán bộ lãnh đạo ở một số địa phương, đơn vị. Do không đọc sách, báo, nghe đài nên không nắm được những thông tin, tình hình thời cuộc; những vấn đề về chính trị, kinh tế, văn hoá - xã hội quan trọng của đất nước, của từng địa phương hay các vấn đề quốc tế... Có những cán bộ có đặt báo Đảng, nhưng rồi cũng chỉ để "trưng bày" chứ không đọc, không nghiên cứu; thậm chí có đồng chí còn viện lý do rằng "quá bận công việc" nên không có thời gian đọc báo, nghe đài... 
Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã từng nêu : "Có những đồng chí mượn cớ quá bận công việc, hoặc cớ này, cớ khác mà không chú ý xem báo Đảng. Đó là che dấu bệnh lười, đó là một khuyết điểm to, cần phải sửa chữa ngay. Vô luận công việc bận đến thế nào, nếu khéo sắp xếp thì nhất định có thời gian xem báo". 
Rõ ràng đây là điều không thể xem thường, dẫu biết rằng trong lúc thế giới đang bước vào kỷ nguyên bùng nổ thông tin nhanh chóng, nhiều loại hình báo chí mới ra đời đang ngày càng đáp ứng hơn nhu cầu thông tin của xã hội; nhưng đối với cán bộ, đảng viên không thể vì thế mà xem nhẹ việc đọc báo Đảng. 
Ngẫm phong trào mà lo, phải tìm cách để phát triển nhanh hơn, mạnh hơn, đặng hoà nhập được với bước tiến chung của nhân loại. Trong đó báo Đảng nói riêng và báo chí nói chung có vai trò hết sức to lớn trong việc quán triệt các quan điểm, đường lối của Đảng cùng với việc nâng cao dân trí, trình độ, tri thức.. báo Đảng góp phần quan trọng trong việc tăng cường sự thống nhất trong Đảng và nhận thức thư tưởng chính trị, về ý chí và hành động làm cho toàn Đảng, toàn dân kiên định những vấn đề về quan điểm có tính nguyên tắc đã được xác định trong Cương lĩnh, Điều lệ Đảng; những nội dung cơ bản về công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xác định đây là con đường duy nhất để tạo ra được sự phát triển nhanh và bền vững, đồng thời tránh được nguy cơ tụt hậu xa hơn so với các nước khác. 
Tuy nhiên để báo Đảng thực sự hấp dẫn đối với bạn đọc, các cơ quan báo chí cần phải tiếp tục cải tiến, đổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền, nâng cao chất lượng toàn diện các ấn phẩm báo chí, thực hiện tốt hơn nhiệm vụ đối nội, đối ngoại, vươn lên làm tốt chức năng tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, phấn đấu để ngày càng xứng đáng là diễn đàn tin cậy của nhân dân. Đội ngũ những người làm báo tiếp tục nâng cao bản lĩnh, vững vàng về chính trị, vững vàng trước mọi biến cố, thử thách; thông thạo về nghiệp vụ, có đạo đức trong sáng, biết sử dụng công nghệ hiện đại. Có làm được như vậy, hệ thống báo chí của Trung ương cũng như địa phương sẽ ngày càng có uy tín trong quần chúng, trở thành vũ khí tư tưởng tin cậy, sắc bén của Đảng trong bối cảnh quốc tế, trong nước phức tạp, thuận lợi đi liền với thử thách; đội ngũ những người làm báo xứng đáng với vị trí là người lính xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hoá mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin cậy, giao phó./.