Thi hành Nghị quyết của Đại hội Đảng lần thứ IV, lần thứ V, Nghị quyết các Hội nghị lần thứ ba, lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương và chỉ thị số 33 của Bộ Chính trị , công tác xây dựng huyện và tăng cường cấp huyện trong những năm qua đã từng bước được đẩy mạnh. Các huyện đều có những tiến bộ về đổi mới cơ chế quản lý, thực hiện chế độ khoán sản phẩm, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật. Nhiều huyện đã đạt được những thành tích quan trọng về phát triển nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, xây dựng cơ cấu kinh tế nông - công nghiệp, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống nhân dân, bảo đảm tốt an ninh quốc phòng; tinh thần làm chủ tập thể của nhân dân lao động được phát huy, năng lực chỉ đạo của cấp huyện và cơ sở được tăng cường một bước. ở khắp các vùng, đã xuất hiện một số huyện tiến tiến, có nhiều kinh nghiệm tốt. Đó vừa là thành quả chung của nền kinh tế , vừa là kết quả bước đầu của công tác xây dựng huyện. Thực tế đã chứng minh: chủ trương xây dựng huyện là đáng đắn, nội dung và phương pháp xây dựng huyện ngày càng rõ, sự lãnh đạo và tổ chức thực hiện của Trung ương và của các tỉnh, các ngành, nhất là của các huyện ngày càng có hiệu quả.
Tuy vậy, nhìn chung công tác xây dựng huyện tiến triển chưa đều, còn nhiều huyện chưa có chuyển biến rõ về sản xuất và đời sống, chưa phát huy được đầy đủ tính chủ động sáng tạo của địa phương và tinh thần làm chủ tập thể của nhân dân lao động, còn nặng tư tưởng trông chờ ỷ lại ở cấp trên. Có một số cấp ủy Đảng ở địa phương và một số ngành ở trung ương chưa nhận rõ vị trí trọng yếu của công tác xây dựng huyện, chưa nắm vũng nội dung xây dựng cơ cấu kinh tế nông - công nghiệp trên địa bàn huyện, xây dựng huyện phải phát triển toàn diện và gắn liền với cơ sở; sự chỉ đạo của Ban Bí thư và Hội đồng Bộ trưởng chưa chặt chẽ, chậm rút kinh nghiệm, chậm giải quyết những vướng mắc khó khăn của cấp huyện và cơ sở, nhất là về chính sách cụ thể, về xây dựng cơ cấu kinh tế, tổ chức sản xuất, cơ chế quản lý, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ.
II
Các cấp, các ngành cần quán triệt hơn nữa vị trí hết sức trọng yếu, có ý nghĩa chiến lược của công tác xây dựng huyện trong toàn bộ sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Phải xây dựng cho được cơ cấu kinh tế nông - công nghiệp hoặc nông - lâm- công nghiệp, lâm - nông - công nghiệp , nông - ngư - công nghiệp … trên địa bàn huyện với nội dung sát hợp với từng vùng; phát triển nông nghiệp toàn diện, tập trung, chuyên canh, từng bước đi lên theo hướng sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa. Khai thác có hiệu quả tiềm năng lao động, đất đai, ngành nghề và cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có, gắn chặt nông nghiệp với công nghiệp , nhất là công nghiệp chế biến nông - lâm - thủy sản; gắn chặt sản xuất với phân phối lưu thông bảo đảm cho kinh tế huyện phát triển hài hòa từ khâu sản xuất đến chế biến, tiêu thụ theo quy hoạch, kế hoạch của huyện và gắn với quy hoạch và kế hoạch chung của tỉnh, của cả nước.
Phải củng cố, tăng cường các đơn vị sản xuất, kinh doanh ở cơ sở, thực hiện sự hợp tác liên kết kinh tế giữa các đơn vị sản xuất kinh doanh, giữa kinh tế quốc doanh, kinh tế tập thể và kinh tế gia đình bảo đảm cho kinh tế quốc doanh giữ vai trò chủ đạo. ở những nơi chưa hoàn thành cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với nông nghiệp , phải lãnh đạo, hướng dẫn kinh tế cá thể hoạt động theo đúng chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước . Phát triển kinh tế phải đi đôi với tổ chức tốt đời sống vật chất và văn hóa của nhân dân, xây dựng con người mới, nông thôn mới xã hội chủ nghĩa, bảo đảm vững chắc an ninh quốc phòng ở từng cơ sở và trên địa bàn huyện.
Phải có cơ chế quản lý bảo đảm cho huyện và cơ sở thực sự làm chủ được sản xuất, phân phối lưu thông, chăm lo đời sống nhân dân, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu tốt; tạo điều kiện cần thiết cho huyện và cơ sở phát huy được tinh thần tự lực, tự cường, tính chủ động, sáng tạo, bảo đảm cho cấp huyện thực sự vừa là cấp quản lý hành chính kinh tế và xã hội một cách toàn diện, vừa là cấp kế hoạch và ngân sách. Phải kết hợp chặt chẽ giữa quản lý theo ngành và quản lý theo lãnh thổ trên địa bàn huyện. Xây dựng huyện mạnh phải đi đôi với xây dựng tỉnh mạnh và xây dựng ngành mạnh.
Phải phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân lao động, phát động phong trào thi đua sôi nổi giữa các cơ sở ở từng huyện, giữa các huyện với nhau, tiến lên xây dựng huyện vững mạnh trong cả nước.
Từ nay đến năm 1990, phấn đấu xây dựng trên 400 huyện phát triển toàn diện, trước hết là các huyện trọng điểm, các huyện có vị trí trọng yếu về kinh tế, quốc phòng, nhằm những yêu cầu cụ thể sau đây:
Một là, lao động, đất đai, ngành nghề và các cơ sở vật chất kỹ thuật trên địa bàn huyện được sử dụng có hiệu quả, sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, thủ công nghiệp và công nghiệp nhỏ và vừa phát triển với tốc độ nhanh; cơ cấu kinh tế nông - công nghiệp được xây dựng hợp lý, sát với điều kiện từng vùng. Trên cơ sở phát triển sản xuất, đáp ứng nhu cầu về lương thực, thực phẩm và hàng tiêu đùng cho nhân dân, làm tốt công tác thu mua giao nộp sản phẩm cho Nhà nước, cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và sản phẩm cho xuất khẩu.
Hai là, quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa trong sản xuất cũng như trong phân phối lưu thông được củng cố và hoàn thiện.
Ba là, đời sống vật chất và văn hóa của nhân dân được cải thiện một bước.
Bốn là, an ninh quốc phòng vững mạnh.
Năm là, tổ chức đảng, chính quyền và các đoàn thể quần chúng cấp huyện và cơ sở đều vững mạnh, đội ngũ cán bộ có phẩm chất, có năng lực.
III
Để thực hiện mục tiêu nói trên, cần làm tốt những công tác lớn sau đây:
1- Tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng và bổ sung quy hoạch huyện, công tác tổ chức sản xuất, phân cấp, phân giao cơ sở cho huyện. Làm xong quy hoạch tổng thể, quy hoạch các ngành và một bộ phận quan trọng quy hoạch ở cơ sở của các huyện trong năm 1985. Đối với các huyện trọng điểm của tỉnh, phải làm xong quy hoạch cho tất cả các ngành và một bộ phận quy hoạch cơ sở vào quý II-1985. ủy ban kế hoạch Nhà nước và ủy ban phân vùng kinh tế Trung ương cùng với Ban Xây dựng huyện Trung ương và các tỉnh, các ngành hướng dẫn cụ thể các huyện chủ động làm tốt quy hoạch huyện và cơ sở, gắn với tổng sơ đồ của tỉnh.
Việc xây dựng và thực hiện quy hoạch phải tập trung vào phát triển nông nghiệp toàn diện, đẩy mạnh sản xuất lúa, màu, phát triển cây công nghiệp, chăn nuôi, kết hợp phát triển nông nghiệp với lâm nghiệp, ngư nghiệp, bảo đảm nhu cầu nhiều mặt cho đời sống nhân dân trong huyện và tăng nhanh sản phẩm hàng hóa, nhất là nông sản xuất khẩu, nông sản chế biến. Tùy theo điều kiện từng nơi mà đẩy mạnh xây dựng các cơ sở công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp phục vụ cho sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, các cơ sở chế biến nông, lâm, thủy sản, sản xuất hàng tiêu dùng, phục vụ cho xây dựng cơ bản, giao thông vận tải, thông tin bưu điện. Chú trọng mở rộng ngành nghề trong các hợp tác xã nông nghiệp, gia đình xã viên, xây dựng các hợp tác xã chuyên doanh và các xí nghiệp quốc doanh huyện. Kết hợp chặt chẽ giữa quy hoạch sản xuất với quy hoạch phân phối lưu thông; giữa quy hoạch kinh tế với quy hoạch văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục, thể thao, sinh đẻ có kế hoạch; giữa quy hoạch kinh tế - xã hội với quy hoạch xây dựng pháo đài quân sự huyện và bảo đảm an ninh trật tự trong huyện.
Đẩy mạnh việc tổ chức sản xuất đối với cây trồng, vật nuôi, ngành nghề trong các hợp tác xã, nông, lâm trường và nâng dần lên phạm vi huyện, khắc phục tình trạng hợp tác xã tự làm, tự lo một cách riêng biệt.
Xúc tiến việc phân công lao động hợp lý ở từng cơ sở và trên địa bàn huyện, tổ chức và huy động lao động phục vụ cho sản xuất và xây dựng cơ bản, tổ chức tốt việc điều lao động đi và tiếp thu lao động đến.
Trong việc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, cần chú trọng giải quyết tốt vấn đề thủy lợi, sức kéo, giống, phòng trừ sâu bệnh, thú y, cung ứng vật tư, sản xuất nông cụ, sữa chữa cơ khí, năng lượng, chế biến và bảo quản nông - lâm - thủy sản, giao thông vận tải…; chú trọng kết hợp với xây dựng thị trấn huyện, xây dựng các cụm kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới.
Hoàn thành việc phân cấp quản lý và phân giao cơ sở cho huyện. Nơi nào chưa làm xong trong năm 1984 thì phải làm xong trong quý I-1985, chú trọng đối với các mặt còn lại như cá, muối, vận tải, giao đất giao rừng, nông trường, lâm trường, công ty lương thực, công ty thương nghiệp, công ty vật tư tổng hợp…. Việc phân cấp quản lý, phân giao cơ sở phải đi đôi với xác định quyền hạn, trách nhiệm và giải quyết hợp lý lợi ích giữa cấp trên và cấp dưới, phải đạt hiệu quả thiết thực, tránh kéo dài hoặc làm lướt.
2- Đẩy mạnh việc hoàn thành hợp tác hóa nông nghiệp, củng cố và hoàn thiện từng bước quan hệ sản xuất mới.
Hoàn thành về cơ bản công cuộc hợp tác hóa nông nghiệp ở Nam Bộ trong năm 1985 bằng hình thức chủ yếu là tập đoàn sản xuất. Phát huy hơn nữa vai trò của huyện đối với hợp tác xã và tập đoàn sản xuất, nhất là những nơi còn yếu kém. Việc củng cố, tăng cường các hợp tác xã và tập đoàn sản xuất cần tiến hành theo hướng mở rộng sản xuất kinh doanh tập thể, tăng cường sở hữu tập thể, nâng cao thu nhập từ kinh tế tập thể, phát triển kinh tế gia đình. Gắn việc củng cố và hoàn thiện chế độ khoán mới với việc khuyến khích và nâng cao hiệu lực điều hành của ban quản lý hợp tác xã, của đội sản xuất, đội lao động chuyên khâu, khuyến khích thích đáng người lao động, gắn trách nhiệm và hưởng thụ của mọi người lao động với sản phẩm cuối cùng.
Chú trọng củng cố và phát huy các cơ sở quốc doanh sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp và công nghiệp trực thuộc huyện, tăng cường mối quan hệ hợp tác liên kết với các cơ sở quốc doanh thuộc tỉnh và Trung ương nằm trên địa bàn huyện.
Kết hợp việc củng cố và phát huy các trạm, trại, cửa hàng với từng bước tổ chức và phát huy các công ty kinh doanh do cấp huyện trực tiếp quản lý, như công ty vật tư tổng hợp, công ty thương nghiệp tổng hợp, công ty lương thực, công ty ngoại thương, các công ty dịch vụ, kỹ thuật …; mở rộng sự hợp tác liên kết giữa các cơ sở phục vụ với các cơ sở sản xuất, từng bước hình thành các tổ chức liên doanh, liên hiệp theo cây trồng, vật nuôi, ngành nghề và theo từng khâu trên địa bàn huyện.
3- Đẩy mạnh công tác phân phối lưu thông, thực hiện tốt việc cải tạo và làm chủ thị trường huyện. Làm tốt việc thu mua, nắm tuyệt đại bộ phận hàng hóa nông - lâm - thủy sản và hàng tiểu thủ công nghiệp, củng cố và phát triển mạnh thương nghiệp xã hội chủ nghĩa (cả quốc doanh và hợp tác xã mua bán), tăng cường sự trao đổi và hợp đồng trong kế hoạch, quản lý chặt chẽ thị trường có tổ chức, đối với thị trường "tự do", chỉ còn lại sự trao đổi trực tiếp giữa người sản xuất và người tiêu dùng.
Mở rộng hệ thống ngân hàng và hợp tác xã tín dụng, thu hút phần lớn tiền lưu thông trong xã hội; cải tiến việc quản lý tiền mặt, bảo đảm yêu cầu mở rộng sản xuất kinh doanh của huyện. Gắn liền sự hoạt động của hợp tác xã mua bán, hợp tác xã tín dụng với hợp tác xã sản xuất; thực hiện quyền hạn của cấp huyện theo quyết định phân cấp quản lý giá của Nhà nước . Tổ chức tốt việc liên kết kinh doanh ngoài diện, ngoài mức kế hoạch giữa các cơ sở sản xuất với tổ chức thương nghiệp huyện, có sự phân chia lợi ích thỏa đáng giữa các bên.
Dựa vào đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, công nghiệp và tổ chức tốt phân phối lưu thông mà tạo ra điều kiện mới để từng bước cải thiện đời sống nhân dân trong huyện, đáp ứng những nhu cầu bức thiết về ăn, mặc, ở, đi lại, học tập, sức khỏe… tăng cường xây dựng các cơ sở phúc lợi tập thể, nâng cao sinh hoạt văn hóa và tinh thần, xây dựng lối sống mới, con người mới xã hội chủ nghĩa ở nông thôn.
4- Trên cơ sở làm tốt công tác quy hoạch và từng bước thực hiện quy hoạch, tiến hành việc xây dựng kế hoạch từ cơ sở lên, thực sự bảo đảm quyền chủ động của cơ sở. Trong việc xây dựng kế hoạch , phải chú trọng phát huy tốt nhất tiềm năng hiện có, mở rộng việc liên kết kinh tế giữa các cơ sở trong huyện, giữa các huyện trong tỉnh và thuộc các tỉnh khác, đưa việc hợp tác liên kết vào hợp đồng và kế hoạch của huyện, của tỉnh. Bộ Ngoại thương và cấp tỉnh cần giúp huyện phát triển xuất nhập khẩu để có thêm vật tư kỹ thuật. Kiên quyết khắc phục tình trạng giao kế hoạch gò ép từ trên xuống. Các cơ quan Nhà nước ở trung ương và tỉnh cần có biện pháp bảo đảm cân đối vật tư và tiền tương ứng với số sản phẩm đã được ghi thành chỉ tiêu pháp lệnh theo hợp đồng được ký kết.
5- Tăng cường xây dựng pháo đài quân sự và an ninh trên địa bàn huyện. Kết hợp kinh tế với quốc phòng, xây dựng thế trận làm chủ của chiến tranh nhân dân, tổ chức lực lượng lao động sản xuất đồng thời là lực lượng quốc phòng, bảo đảm chiến đấu và hậu cần tại chỗ, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự xã hội. Làm tốt việc giáo dục chính trị tư tưởng về quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, quản lý quân dự bị, xây dựng mạng lưới an ninh nhân dân vững mạnh, trong sạch về chính trị và tổ chức.
Trước mắt, cần tập trung sức của cả nước kết hợp với việc phát huy cao độ tinh thần tự lực tự cường của các địa phương, khẩn trương xây dựng các huyện ở 6 tỉnh biên giới phía bắc, nhất là 31 huyện, thị biên giới và các huyện kế cận có đủ sức về mọi mặt cùng bộ đội chủ lực bảo vệ vững chắc vùng biên giới trong mọi tình huống.
6- Xây dựng đảng bộ huyện vững mạnh; tiếp tục kiện toàn bộ máy Nhà nước và các đoàn thể quần chúng, tăng cường đội ngũ cán bộ; tăng cường sự lãnh đạo của Ban Bí thư và Hội đồng Bộ trưởng .
Để bảo đảm tốt công tác xây dựng huyện, trước hết cần tăng cường sự lãnh đạo của huyện ủy, tích cực xây dựng đảng bộ huyện vững mạnh gắn với xây dựng đảng bộ xã và đảng bộ các loại cơ sở khác trong sạch vững mạnh; phát huy chức năng quản lý của ủy ban nhân dân và vai trò của hội đồng nhân dân các cấp huyện, xã và các tổ chức quần chúng.
Cán bộ chủ chốt của huyện ủy và đảng ủy, chi ủy cơ sở phải thật sự là những cán bộ có phẩm chất tốt và có năng lực lãnh đạo; kiên quyết thay đổi những cán bộ yếu kém.
Tổ chức tốt bộ máy của ủy ban nhân dân huyện theo hướng gọn nhẹ, có chất lượng. Củng cố và phát huy các phòng, ban, giải quyết tốt mối quan hệ giữa ủy ban nhân dân huyện với các đơn vị sản xuất kinh doanh. Tăng cường đội ngũ cán bộ chủ chốt của ủy ban nhân dân, các phòng, ban và các cơ sở sản xuất kinh doanh. Xây dựng và thực hiện quy hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ huyện và cơ sở nhằm chủ động giải quyết cán bộ ngay ở địa phương. Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với các ngành, các tỉnh và các huyện làm xong việc bố trí cán bộ chủ chốt ở các huyện trong năm 1985, trước hết là ở các huyện trọng điểm. Có chính sách khuyến khích cán bộ về công tác ở huyện và cơ sở.
Ban Bí thư và Hội đồng Bộ trưởng cần chỉ đạo tất cả các ngành Trung ương, các tỉnh, thành nâng cao trách nhiệm và thực hiện tốt các công tác lớn về xây dựng huyện; trước hết tập trung xây dựng các huyện trọng điểm, đồng thời khẩn trương chỉ đạo và hướng dẫn công tác xây dựng huyện đối với tất cả các huyện trong cả nước.
T/M BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG
Tổng Bí thư
Lê Duẩn