I- Sau khi nghe Đoàn đại biểu Đảng Lao động Việt Nam đi dự Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô về báo cáo, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam lần thứ chín mở rộng nhận định rằng: Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô là một cuộc đại hội đặc biệt quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa cộng sản ở Liên Xô, đối với công cuộc củng cố và phát triển của hệ thống xã hội chủ nghĩa, đối với phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động các nước tư bản và phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa và nửa thuộc địa, đối với cuộc đấu tranh bảo vệ hoà bình của nhân dân thế giới. 

Đại hội đã vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin để phân tích tình hình thế giới, tổng kết kinh nghiệm đấu tranh cho hoà bình, độc lập, dân chủ và chủ nghĩa xã hội, và nêu lên mấy vấn đề về nguyên tắc của sự phát triển quốc tế hiện nay; sự chung sống hoà bình giữa hai hệ thống xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa, khả nǎng ngǎn ngừa chiến tranh trong thời đại chúng ta ngày nay và những hình thức tiến lên chủ nghĩa xã hội. Về những vấn đề ấy, Đại hội đã phát triển một cách sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, soi sáng thêm con đường đấu tranh cho hoà bình, dân chủ, chủ nghĩa xã hội và tương lai tươi sáng của loài người. 

Đại hội đã thông qua những chỉ thị cho kế hoạch 5 nǎm lần thứ sáu (1956-1960) phát triển kinh tế và vǎn hoá của Liên Xô, vạch ra những triển vọng mới của Liên Xô tiến lên chủ nghĩa cộng sản và góp phần tích cực vào sự tǎng cường và tiến bộ chung của phe xã hội chủ nghĩa, vào việc mở rộng hơn nữa sự hợp tác quốc tế. Kế hoạch 5 nǎm lần thứ sáu của Liên Xô làm cho mọi người đều tǎng thêm tin tưởng và phấn khởi trước sức mạnh vô địch của Liên Xô vĩ đại. 

Đại hội đã phê bình nghiêm khắc một số quan điểm và tác phong trái với chủ nghĩa Mác - Lênin, nêu cao vấn đề lãnh đạo tập thể, chống sùng bái cá nhân, cụ thể là chống sùng bái cá nhân Xtalin, nêu cao những nguyên tắc chủ nghĩa Mác - Lênin về sinh hoạt và lãnh đạo của Đảng. Xtalin là một trong những người mácxít giỏi nhất, đã có công lao rất lớn đối với Đảng Cộng sản Liên Xô và nhân dân Liên Xô, đối với phong trào xã hội chủ nghĩa và phong trào giải phóng dân tộc ở các nước trên thế giới. Nhưng trong thời kỳ cuối của đời mình, Xtalin đã phạm một số sai lầm nghiêm trọng mà không tự giác là sai lầm. Cho nên trong khi khẳng định vai trò và công lao to lớn của Xtalin, Đảng Cộng sản Liên Xô cũng đã vạch những sai lầm của Xtalin để kiên quyết sửa chữa những hậu quả do những sai lầm ấy gây ra, nhằm đưa Đảng Cộng sản và nhân dân Liên Xô tiến đến những thắng lợi mới, đồng thời giúp cho các đảng anh em tiến bộ thêm về mọi mặt công tác. 

Ngay giữa lúc đang thắng lợi lớn về chính sách đối nội và đối ngoại, Đảng Cộng sản Liên Xô đã phê bình và tự phê bình rất thẳng thắn, điều đó chứng tỏ Đảng rất mạnh, kiên quyết theo đúng đường lối của Lênin và luôn luôn trung thành với lợi ích của nhân dân Xôviết. 

Dưới ánh sáng của Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô, Đảng ta càng nhận rõ thêm những khả nǎng mới của cuộc đấu tranh cách mạng hiện nay. Khi chúng ta nhận định có khả nǎng ngǎn ngừa chiến tranh, chúng ta không quên rằng: còn chủ nghĩa đế quốc thì cơ sở kinh tế của chiến tranh vẫn còn, cho nên nhân dân thế giới phải luôn luôn tǎng cường cuộc đấu tranh cho hoà bình và phải rất cảnh giác đối với âm mưu của bọn gây chiến. Khi chúng ta nhận định một số nước có khả nǎng tiến lên chủ nghĩa xã hội bằng con đường hoà bình, chúng ta phải nhớ rằng: trong trường hợp giai cấp tư sản còn nắm bộ máy quân sự và cảnh sát mạnh mẽ và kiên quyết dùng vũ lực đàn áp phong trào cách mạng, thì cuộc đấu tranh vũ trang quyết liệt để giành chính quyền sẽ không tránh khỏi, cho nên giai cấp vô sản phải có sự chuẩn bị trước. 

Dưới ánh sáng của Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô, Đảng ta càng tin tưởng sâu sắc thêm rằng đường lối củng cố miền Bắc, chiếu cố miền Nam và đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ bằng phương pháp hoà bình là rất đúng. Tuy vậy, các lực lượng phản động còn tồn tại trên nửa nước ta và đang có âm mưu gây chiến, cho nên chúng ta cần phải luôn luôn nâng cao cảnh giác, ra sức củng cố quốc phòng, sẵn sàng đối phó với mọi tình thế. 

Chúng ta nhiệt liệt hoan nghênh sự thành công của Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô, ra sức học tập những vǎn kiện phong phú của Đại hội, học tập tinh thần phê bình và tự phê bình dũng cảm của Đại hội, tiến lên giành những thắng lợi mới trong sự nghiệp củng cố miền Bắc và đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà. Đồng thời, chúng ta cần đập tan mọi luận điệu xuyên tạc của kẻ địch đối với vấn đề Đại hội chống sùng bái cá nhân. 

II- Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô đã nêu các nguyên tắc lãnh đạo tập thể, kiên quyết chống cái tệ sùng bái cá nhân, do đó nâng cao vai trò của Đảng, tǎng cường công tác tư tưởng trong Đảng, phát huy đến cao độ tính tích cực và tính sáng tạo của đảng viên và của toàn thể nhân dân Liên Xô. Việc đó có ý nghĩa rất lớn đối với công tác xây dựng và củng cố Đảng ta. 

Nói chung, Đảng ta đã thực hiện nguyên tắc lãnh đạo tập thể. Nhưng đi sâu nhận xét về nội dung lãnh đạo tập thể thì chúng ta còn nhiều thiếu sót. Trình độ lý luận của cán bộ phụ trách của Đảng nói chung còn thấp, sự liên hệ giữa Ban Chấp hành Trung ương Đảng với toàn Đảng, giữa các cấp uỷ đảng với đảng viên, giữa Đảng và quần chúng chưa thật mật thiết, làm cho nhiều cơ quan lãnh đạo của Đảng không nắm được tình hình một cách toàn diện và kịp thời; chế độ công tác chưa rõ ràng và dứt khoát, dân chủ nội bộ chưa được phát huy đầy đủ, phê bình và tự phê bình chưa được sâu sắc và chưa thành nền nếp thường xuyên trong sinh hoạt đảng; công tác tổ chức chưa tiến kịp với yêu cầu của lãnh đạo chính trị, v.v.. Tất cả những điều đó đều có ảnh hưởng đến việc thực hiện nguyên tắc lãnh đạo tập thể trong Đảng ta. 

Để tǎng cường lãnh đạo tập thể trong Đảng và thực hiện việc mở rộng dân chủ nội bộ, cần làm những việc sau đây: 

1. Giáo dục cho toàn Đảng nắm vững những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về việc xây dựng đảng, về vai trò của quần chúng nhân dân và của cá nhân trong lịch sử, về quan hệ giữa lãnh đạo và quần chúng, do đó làm cho quần chúng phát huy được tính tích cực và tính sáng tạo của mình, đồng thời một lòng tin tưởng ở sự lãnh đạo của Đảng, làm cho đảng viên và nhân dân nhận rõ rằng: kính mến những người lãnh đạo khác hẳn với sùng bái cá nhân. 

2. Tiếp tục và đẩy mạnh việc cải tiến tổ chức và lề lối làm việc mà các cuộc hội nghị Trung ương trước đã đề ra. Kiện toàn tổ chức của các cơ quan lãnh đạo của Đảng và của Nhà nước; chấn chỉnh chế độ công tác, quy định rõ ràng trách nhiệm và quyền hạn của các cấp, các ngành, bảo đảm cho các vấn đề lớn thuộc về nguyên tắc, đường lối, chính sách được cơ quan lãnh đạo của Đảng tập thể quyết định. Trong khi tǎng cường lãnh đạo tập thể, cần đề phòng xu hướng dân chủ hình thức và những lệch lạc khác có thể nảy ra. 

3. Xúc tiến việc học tập lý luận trong cán bộ, nâng cao công tác tư tưởng của Đảng lên một bước, làm cho công tác đó gắn chặt với đời sống, có nội dung thiết thực và phong phú. 

4. Thực hiện phê bình và tự phê bình trong Đảng một cách thường xuyên. Đối với những chính sách và công tác lớn, sau một thời gian thực hiện cần có tổng kết, có báo cáo với cấp uỷ và cấp uỷ cần có phê bình nhận xét. Do phát huy tự phê bình và phê bình mà mở rộng dân chủ nội bộ, tǎng cường mối liên hệ với quần chúng, khắc phục bệnh quan liêu. 

III- Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô là một sự kiện có ý nghĩa lịch sử rất quan trọng. Những nghị quyết và vǎn kiện của Đại hội đang cổ vũ nhân dân Liên Xô hǎng hái thi đua xây dựng chủ nghĩa cộng sản, đồng thời soi sáng con đường đấu tranh cho hoà bình, độc lập, dân chủ và chủ nghĩa xã hội của nhân dân toàn thế giới. 

Trung ương quyết định tổ chức toàn Đảng học tập những vǎn kiện chính của Đại hội. Mục đích và yêu cầu của cuộc học tập này là làm cho cán bộ và đảng viên nhận rõ tính chất quan trọng của Đại hội và hiểu rõ những kết luận lớn của Đại hội về tình hình và triển vọng của cuộc đấu tranh cho hoà bình, dân chủ và chủ nghĩa xã hội, về kế hoạch 5 nǎm lần thứ sáu, về công tác đảng; đồng thời liên hệ với tình hình và nhiệm vụ công tác của ta mà rút ra những bài học nhằm nâng cao tư tưởng cán bộ, cải tiến công tác của Đảng và của Nhà nước, tǎng cường việc xây dựng đảng. 

Chúng ta phải ra sức học tập những vǎn kiện chính của Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Liên Xô. Chúng ta tin rằng việc học tập ấy sẽ nâng cao thêm trình độ lý luận và công tác của chúng ta, và làm cho chúng ta thêm tin tưởng, phấn khởi để vượt mọi khó khǎn, tiến tới những thắng lợi mới trong sự nghiệp củng cố miền Bắc và trong đấu tranh củng cố hoà bình, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập và dân chủ trong cả nước.

  Lưu tại Kho Lưu trữ Trung ương Đảng.