Ngày 27/6/1961, thành lập tổ chức cách mạng thống nhất (DRI) trên cơ sở thống nhất ba tổ chức cách mạng trong thời kỳ đấu tranh chống chế độ độc tài Batixta, gồm: Phong trào 26/7, Đảng Xã hội chủ nghĩa Cuba, Phong trào 13/3 của sinh viên.

Năm 1962, đổi thành Đảng Thống nhất cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Tháng 10 năm 1965, đổi thành Đảng Cộng sản Cuba.

Đại hội được xác định là cơ quan tối cao của đảng, bầu chọn ra các Ủy viên Trung ương, phê duyệt điều lệ và các nghị quyết của đảng. Đại hội thành lập năm 1965 quy định các kỳ đại hội họp định kỳ mỗi 5 năm, hoặc khi Ủy ban Trung ương triệu tập Đại hội bất thường. Tuy nhiên, mãi đến tháng 12 năm 1975, Đại hội lần thứ I mới được tổ chức. Tại Đại hội này, Đảng Cộng sản Cuba đã xác định Đảng Cộng sản Cuba là đảng duy nhất và là đảng cầm quyền ở Cuba, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng. Hiến pháp của Cuba quy định vai trò của Đảng Cộng sản Cuba là "lực lượng lãnh đạo xã hội và nhà nước".

Sau đó là Đại hội lần thứ II (tháng 12 năm 1980), Đại hội lần thứ III (tháng 2 năm 1986), Đại hội lần thứ IV (tháng 10 năm 1991), Đại hội lần thứ V (tháng 10 năm 1997). Nhưng đến kỳ Đại hội VI sau khi được hoãn nhiều lần, thì mãi 14 năm sau mới được tổ chức vào tháng 4 năm 2011.

Gần đây nhất là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng Cộng sản Cuba diễn ra từ ngày 16 - 19/4/2016 tại Havana đúng vào ngày kỷ niệm 55 năm Cuba tuyên bố tính chất xã hội chủ nghĩa của cuộc Cách mạng 1959. Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba hiện nay là đồng chí Raul Castro. 

Từ khi thành lập, Đảng Cộng sản Cuba đã lãnh đạo nhân dân Cuba chống đế quốc Mỹ xâm lược, chống các thế lực phản động ở trong và ngoài nước, tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Cuba.

Trong hoàn cảnh lịch sử cụ thể của đất nước, Đảng Cộng sản Cuba xác định nền tảng tư tưởng của Đảng là "sự kết tinh toàn diện giữa cái chung và cái riêng của cách mạng Cuba, là sự hợp nhất giữa tư tưởng cách mạng triệt để của Hôxê Mácti và truyền thống đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng dân tộc độc đáo của nhân dân Cuba với những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin và nhu cầu lịch sử của chủ nghĩa xã hội mà trong điều kiện của Cuba là giải pháp duy nhất để thoát khỏi lạc hậu và ách thống trị của chủ nghĩa thực dân mới". Kiên trì nền tảng tư tưởng đó, Đảng Cộng sản Cuba tỏ rõ sự nhạy bén chính trị, vạch ra đường lối chiến lược và sách lược phù hợp. Đảng thực sự trở thành hạt nhân lãnh đạo, bộ tham mưu chiến đấu của cách mạng Cuba. Sự trụ vững và những thành tựu của cách mạng Cuba hôm nay là một đóng góp quan trọng đối với phong trào cộng sản quốc tế thời kỳ sau chiến tranh lạnh và đưa Đảng Cộng sản Cuba vào đội ngũ các đảng đi tiên phong trong phong trào này./.

Ban Tư liệu - Văn kiện (tổng hợp)